Tổng giám đốc Công ty Techcomreal, Nguyễn Xuân Lộc đánh giá, việc cho phép phân lô bán nền trở lại khi dự án đã hoàn tất hạ tầng sẽ phần nào tháo gỡ được vướng mắc cho thị trường đất nền. Trước đây, việc cấm phân lô bán nền có dụng ý hạn chế đầu cơ mua đi bán lại khiến dự án hoang hóa. Song quy định phải xây nhà mới được bán nền từng khiến cho chi phí của chủ đầu tư bị đẩy lên cao, giá thành một sản phẩm cũng đắt đỏ, kén khách và khó bán hơn.

Ông Lộc cho rằng việc được phép phân lô bán nền khi đã xong hạ tầng sẽ giảm gánh nặng chi phí đầu tư cho doanh nghiệp. Khách mua đất cần chỗ an cư thì xây nhà ở ngay nhưng nếu chưa có nhu cầu, họ cũng không phải chịu áp lực bỏ tiền xây nhà thô. Điều này cũng có lợi cho cả người mua vì tránh được lãng phí. Như vậy, không chỉ có chủ các dự án tìm được đường ra mà chính các nhà đầu tư thứ cấp cũng trút được gánh nặng vì có thể chuyển nhượng dự án dễ dàng hơn.

Cho phép phân lô bán nền có thể làm thị trường bất động sản sống dậy. Ảnh: Hoàng Lan.

Đồng tình quan điểm trên, ông Phạm Trung Hà tổng giám đốc Hoa Phat Land nhìn nhận, việc cho phép tái phân lô bán nền có thể làm sống dậy được thì trường bất động sản. Ông Hà tính toán, trong bối cảnh thị trường đang khó khăn, chủ đầu tư vừa phải đóng tiền sử dụng đất, vừa phải hoàn thiện hạ tầng lại phải xây thô thì chi phí quá lớn. Giá bất động sản cũng bị đẩy cao lên khiến sức thanh khoản yếu đi. Đơn cử, một căn biệt thự rộng khoảng 200m2, tiền xây thô cũng mất khoảng 1 tỷ đồng, tiền sử dụng đất khoảng 10 triệu đồng mỗi m2 thì giá thành mỗi lô đất gồm nhà xây thô cũng mất khoảng gần 3 tỷ đồng.

“Giảm chi phí xây thô, chủ đầu tư có thể tiết kiệm được một khoản tiền không nhỏ, lô đất nền giá sẽ rẻ đi và người mua cũng dễ tiếp cận hơn”, ông Hà nói. Với việc tái phân lô bán nền trở lại, theo ông Hà, thị trường sẽ không sốt nóng ngay nhưng có thể sẽ đẩy nhanh thanh khoản hơn.

Theo các chuyên gia, Hà Nội và TP HCM không còn nhiều quỹ đất ở khu nội đô nên các dự án đất nền thường có vị trí xa trung tâm. Tại TP HCM, các quận, huyện còn quỹ đất cho loại hình này là những khu vực vùng ven như: quận 8, 9, huyện Bình Chánh, Nhà Bè, Hóc Môn, Củ Chi. Tại Hà Nội khu vực có nhiều đất nền như Mê Linh, Long Biên… "Nếu thành phố có hướng dẫn cụ thể về việc cho phép phân lô bán nền sớm, có thể cuối năm 2014 hoặc đầu năm 2015 thị trường sẽ tái xuất hiện dòng sản phẩm này", ông Lộc dự báo.

Tuy nhiên, cũng có chuyên gia địa ốc cho rằng cho phép tái phân lô bán nền khi xây xong hạ tầng có thể là con dao hai lưỡi, hại nhiều hơn lợi. Thị trường khả năng tái xuất hiện những dự án bị bỏ hoang ở khu vực Lê Trọng Tấn, Mê Linh… Bởi vậy theo ông Hà, cơ quan quản lý Nhà nước sẽ khoanh vùng đô thị đặc biệt được phép phân lô bán nền khi xong hạ tầng đồng thời kèm theo các điều kiện ràng buộc đặc thù cho loại hình sản phẩm này. Thành phố cần phải có những chế tài để tránh trường hợp lô đất mua xong không xây nhà gây hoang hóa lãng phí.

Giám đốc kinh doanh tiếp thị Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Tân Bình, Phạm Thị Phương lại lo ngại, việc tái phân lô bán nền trước cấm sau tha có thể tạo nên sự cạnh tranh không lành mạnh giữa 2 nhóm dự án cũ và mới.

Bà Liên cho rằng, thậm chí thả lỏng phân lô bán nền chỉ cứu những dự án treo, còn doanh nghiệp tuân thủ quy định lại thiệt thòi. Quan điểm của chuyên gia này, có thể quy định cho phép phân lô bán nền khi xây xong hạ tầng sẽ cứu được những dự án đất nền mới ra đời sau này hoặc tháo gỡ cho nhóm dự án treo chưa xây dựng, chưa bán. Riêng hững dự án đất nền đã lỡ xây nhà do quy định cũ bắt buộc, chủ đầu tư có muốn cũng không rút lui được nữa. Nhóm doanh nghiệp và khách hàng này bị thiệt hại chi phí xây nhà dù không có nhu cầu ở.

Nữ chuyên gia này cho rằng, hậu quả xấu hơn nữa là các dự án tuân thủ quy định sẽ bị chính những dự án treo cạnh tranh, lấn lướt vì sản phẩm rẻ hơn, dễ bán hơn. Ngoài ra, nếu thả lỏng việc phân lô bán nền mà không có những ràng buộc về việc xây nhà, không quản lý chặt chẽ có thể phá nát quy hoạch, làm tăng số lượng đất nền hoang hóa, trì hoãn quá trình hình thành những khu dân cư ở các dự án mới.

Đứng ở góc độ quản lý, ông Đỗ Việt Chiến, Cục trưởng cục phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) cho hay, trước kia, việc cấm phân lô bán nền nhằm kiểm soát về trật tự đô thị, nhưng thực tiễn xảy ra là thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn. Những nhà đầu tư nhỏ sau khi đầu tư hạ tầng, hoàn thành nghĩa vụ tài chính xong lại phải xây thô nhà ở rồi mới được bán trong khi năng lực tài chính có hạn là điều bất cập. Ngoài ra, quy định không cho phân lô bán nền ở tất cả các đô thị từ lớn đến nhỏ áp chung một cơ chế là không hợp lý.

“Việc cho phép phân lô bán nền không chỉ dừng ở Nghị định 11 nữa mà đã được Luật đất đai thông qua. Quy định này đã được nâng lên tầm của luật với mục đích là tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp cũng như người dân”, ông Chiến cho hay.

Theo ông Chiến, các vị trí nằm trong địa bàn các quận nội thành của các đô thị loại đặc biệt, khu vực có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị. Hộ gia đình, cá nhân được chuyển quyền sử dụng đất để tự xây dựng nhà ở phải thực hiện việc xây dựng nhà theo đúng giấy phép xây dựng, tuân thủ quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị đã được phê duyệt. “Như vậy, tháo gỡ cho thị trường nhưng không phải tháo tự do mà có điều kiện để vừa đáp ứng được thực tiễn vừa đảm bảo quản lý trật tự đô thị”, ông Chiến cho hay.

Hoàng Lan - Vũ Lê