Nhưng hiện nay một số quận không thực hiện quy định này khiến người dân bị thiệt thòi.

Một số quận không thực hiện quy định về cấp phép xây dựng cho nhà chưa có chủ quyền hợp lệ khiến người dân bị thiệt thòi - Ảnh có tính chất minh họa từ internet

Ông H. (Q.Thủ Đức) đang ở tại căn nhà là di sản của cha mẹ để lại cho năm người con, trong đó có ông. Sau khi cha mẹ mất, nhiều lần ông H. định làm giấy chủ quyền nhà nhưng vì có một người em (là đồng thừa kế với ông) đang ở nước ngoài nên chưa làm được.

Quận 8 và Thủ Đức cấp

Theo quy định, những người thừa kế căn nhà của cha mẹ ông H. phải làm thủ tục xin cấp giấy chủ quyền, khai di sản thừa kế, sau đó mới ủy quyền hoặc cho tặng lại để ông H. hoặc một đồng thừa kế khác đứng ra xin giấy phép xây dựng (GPXD) nhà. Với những quy trình thủ tục trên, ông H. phải mất ít nhất năm tháng mới có GPXD. Để rút ngắn thời gian, ông H. làm đơn xin UBND Q.Thủ Đức cấp GPXD theo diện nhà ở ổn định, không tranh chấp. Những đồng thừa kế khác cũng đồng ý ủy quyền cho ông H. làm đại diện xin GPXD nên trong một tháng, ông H. đã có thể khởi công xây dựng lại nhà.

Việc xin GPXD của gia đình ông H. thuận tiện như trên do UBND Q.Thủ Đức áp dụng theo quyết định 68 của UBND TP. Theo đó, những trường hợp sử dụng nhà ổn định trước ngày 1/7/2004 (ngày Luật đất đai 2003 có hiệu lực), UBND phường xác nhận không có tranh chấp, không lấn chiếm, thuộc khu dân cư ổn định, người dân cam kết về quyền sở hữu nhà... thì được cấp GPXD mà không cần giấy chủ quyền nhà. Q.Thủ Đức cho biết đã cấp GPXD cho nhiều trường hợp chưa có giấy chủ quyền nhà như ông H..

Tương tự, UBND Q.8 cũng cấp GPXD cho những trường hợp chưa có giấy chủ quyền nhà, kể từ khi quyết định 68 có hiệu lực. Theo ông Trương Hạ Long - trưởng Phòng Quản lý đô thị Q.8, những trường hợp được cấp GPXD là nhà ở các khu dân cư ổn định.

Theo Phòng Quản lý đô thị Q.12, từ khi quyết định 68 có hiệu lực đến nay quận chưa nhận được yêu cầu của người dân về cấp GPXD cho nhà chưa có chủ quyền. Nhưng nếu có trường hợp nhà chưa có giấy chủ quyền xin GPXD, UBND quận sẽ yêu cầu người dân làm song song hai thủ tục: xin cấp giấy chủ quyền và GPXD. Nếu UBND quận xác định hồ sơ của người dân đủ điều kiện cấp giấy chủ quyền nhà thì sẽ được cấp GPXD.

Các quận khác không cấp

Thủ tục xin giấy phép xây dựng đối với nhà, đất chưa có chủ quyền Theo Sở Xây dựng Tp.HCM, thủ tục xin phép xây dựng đối với nhà, đất chưa có chủ quyền gồm: đơn xin phép xây dựng, hai bộ bản vẽ, tờ tường trình và cam kết về quá trình sử dụng nhà ở, về việc không có tranh chấp được UBND phường, xã xác nhận. Còn việc xác định nhà không tranh chấp, ranh đất, quá trình sử dụng... thuộc thẩm quyền của UBND quận, huyện chứ không có biểu mẫu chung. Theo Sở Xây dựng TP, UBND các quận, huyện phải cấp GPXD cho người dân nếu hồ sơ đáp ứng đủ các điều kiện trên.

Đầu tháng 3/2012, ông L. (ở P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân) nộp đơn xin GPXD tại UBND Q.Bình Tân cho căn nhà chưa có giấy chủ quyền của ông với cam kết đã sử dụng nhà từ năm 2000, không có tranh chấp, khiếu nại, không lấn chiếm và P.Bình Trị Đông cũng đã xác nhận điều này. Ngày 20-3, ông L. nhận được thông báo của UBND Q.Bình Tân là chưa thể cấp GPXD cho ông được vì còn một số vướng mắc chờ Sở Xây dựng TP hướng dẫn. Đồng thời UBND Q.Bình Tân cũng yêu cầu Sở Xây dựng TP hướng dẫn về thành phần hồ sơ xin GPXD, biểu mẫu xác nhận cho trường hợp nhà chưa có chủ quyền. Tuy nhiên, Sở Xây dựng TP cho biết chỉ cần người dân tự cam kết và UBND các phường xác nhận là đủ điều kiện cấp GPXD.

Hiện nay, Q.Gò Vấp cũng chưa cấp GPXD cho nhà chưa có chủ quyền. Ông Lê Hoàng Hà, phó chủ tịch UBND Q.Gò Vấp, cho biết toàn quận có khoảng 95.000 thửa đất thì quận đã cấp được hơn 90.000 giấy chủ quyền. Số thửa đất chưa được cấp giấy chủ quyền là đất nằm trong những dự án đã có quyết định thu hồi hoặc nhà xây dựng không phép, mua bán giấy tay qua nhiều đời chủ, không đủ điều kiện cấp giấy chủ quyền và cũng không đủ điều kiện cấp GPXD. “Trước giờ không thấy tổ tiếp dân báo cáo người dân có yêu cầu xin GPXD cho nhà chưa có giấy chủ quyền. Nếu có trường hợp này, chúng tôi sẽ họp UBND các phường và các phòng ban liên quan để bàn bạc triển khai” - ông Hà nói.

Theo quyết định 68, điều kiện tiên quyết để cấp GPXD cho nhà chưa có chủ quyền là căn nhà phải nằm trong khu dân cư hiện hữu ổn định. Nhưng theo các quận huyện, hiện nay chưa có tiêu chí để xác định như thế nào là khu dân cư hiện hữu ổn định. Ở Q.Thủ Đức, cách xác định khu dân cư hiện hữu ổn định là khu vực có hạ tầng tương đối, mật độ dân cư lớn và có nhà ở lâu đời. Tuy nhiên, đó chỉ là hướng dẫn miệng để các phường hiểu chứ quận chưa ban hành văn bản chính thức vì không có căn cứ pháp luật. Lãnh đạo phòng quản lý đô thị một quận cho rằng cần phải có tiêu chí cụ thể phân biệt khu dân cư hiện hữu, khu dân cư phát triển để xem xét cấp GPXD cho người dân, tránh cảm tính.

(Theo TTO)