Chậm do đâu?

Theo số liệu tổng hợp của Sở Tài nguyên - Môi trường TP Hà Nội, tới nay, thành phố đã cấp được 646.863 sổ đỏ cho đất nông nghiệp, đạt 93%, cấp được 1.014.760 sổ đỏ cho các hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị và nông thôn, đạt 92%, cấp được 4.808 sổ đỏ cho các tổ chức, đơn vị sử dụng đất, đạt 40,9%. Hiện, thành phố còn khoảng 2.300 trường hợp chưa được cấp sổ đỏ, cộng với khoảng 15.000 trường hợp mua nhà theo Nghị định 61 của Chính phủ đang tồn đọng (thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội) và khoảng hơn 34.000 trường hợp "đang xem xét” từ các quận, huyện, tổng cộng TP Hà Nội còn khoảng 52.000 trường hợp chưa được cấp sổ đỏ. Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Giám đốc Sở TNMT Hà Nội cho biết, qua thanh - kiểm tra công tác cấp sổ đỏ tại các quận, huyện, nguyên nhân của sự chậm trễ có thể chỉ ra là: Các hồ sơ xin cấp sổ đỏ bị "om” quá lâu ở phường, xã, thủ tục rườm rà, phức tạp với cơ chế "xin – cho”. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp chưa được cấp sổ đỏ do người dân chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, đất không rõ nguồn gốc, tranh chấp, hoặc đất nằm trong các dự án...

Thủ tục cấp sổ đỏ vẫn còn nhiều rườm rà

Giải thích rõ thêm, ông Đặng Hồng Thái, Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân nhấn mạnh, việc kiểm tra và đề xuất đều do phường, xã thực hiện. Các gia đình chậm không được cấp sổ đỏ chủ yếu là do đất nằm trong quy hoạch, trong các dự án đã có quyết định thu hồi đất, hoặc đất được các cơ quan phân, cho mượn, cho thuê không đúng thẩm quyền. Quận Thanh Xuân còn hơn 8.000 trường hợp như vậy. "Người dân không nắm được trình tự thủ tục, không được cấp sổ đỏ, kéo nhau đi kiện, thậm chí là kiện vượt cấp. Chính điều này khiến cho việc cấp sổ đỏ càng khó khăn và phức tạp hơn”.

Đúng là không thể phản bác khi "đưa luật” ra làm tấm bình phong cho sự chậm chễ. Tuy nhiên, không chỉ riêng quận Thanh Xuân, tại các quận huyện khác chính quyền sẽ giải thích ra sao khi rất nhiều dự án "treo” đang làm cho những tấm sổ đỏ của dân chậm trễ. Có thể thấy rằng, giá đất có sổ đỏ so với không có sổ đỏ khác nhau một trời một vực. Cơ chế "xin-cho” phổ biến tới mức cùng một dãy nhà, nhà có sổ đỏ, nhà không có sổ đỏ. Vậy mà Phó Chủ tịch UBND thị xã Sơn Tây Phan Thị Hảo lại có cách giải thích rất ngược đời là "người dân không mặn mà với việc làm sổ đỏ là một phần nguyên nhân dẫn đến sự chậm chễ”.

Hy vọng mới cho người dân

Thành phố từng nhiều lần yêu cầu lãnh đạo các quận, huyện phải đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ cho người dân, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội - Vũ Hồng Khanh nhấn mạnh. Các quận, huyện phải coi việc cấp sổ đỏ là trách nhiệm các cấp lãnh đạo. Phường, xã phải có trách nhiệm xác nhận đất cho dân. Sổ đỏ tồn đọng, cấp quận, huyện phải có hướng giải quyết, hoặc đề xuất với thành phố để kịp thời tháo gỡ. Không đùn đẩy trách nhiệm, hay gây phiền hà bởi thủ tục hành chính. "Tắc ở đâu, giải quyết ở đó. Người dân bức xúc đều có căn nguyên. Trường hợp hợp lệ, không cấp sổ đỏ, lãnh đạo cao nhất phải chịu trách nhiệm”.

Rõ ràng, chỉ đạo của thành phố đang mở ra hy vọng cho người dân thuộc diện đang chờ xét cấp duyệt sổ đỏ. Song, nói như nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT Đặng Hùng Võ, từ chỉ đạo tới thực hiện là "câu chuyện” hoàn toàn khác, khi cơ chế, điều hành về lĩnh vực đất đai còn quá nhiều bất cập. Luật, nghị định còn kẽ hở tạo ra cơ chế "xin - cho”, vòi vĩnh, gây phiền hà trong dân, dự án "treo” nhiều năm chưa được triệt để thu hồi... Hiện tồn tại 5 kiểu cấp sổ: sổ đỏ được cấp theo Luật Đất đai năm 1993, sổ đỏ cấp theo Luật Đất đai năm 2003, Giấy Chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (sổ hồng) cấp theo Nghị định 61/CP năm 1994 về mua bán kinh doanh nhà ở, Giấy Chứng nhận quyền sở hữu nhà (sổ hồng mới) cấp theo Luật Nhà ở và Nghị định 90/2006/NĐ - CP năm 2006 và cuối cùng là sổ đỏ được cấp theo Nghị định số 88/2009/NĐ – CP.

Thiết nghĩ, trong khi chúng ta đang phấn đấu thực hiện cải cách hành chính thì chuyện người dân phải gặp quá nhiều khó khăn trong việc "chạy” sổ đỏ là lỗi của các cấp chính quyền. Chừng nào còn cơ chế "xin - cho” thì tiến độ cấp sổ đỏ còn ì ạch.

(Theo ĐĐK)