Nhận định về nền kinh tế Việt Nam, tại “Hội thảo Kinh tế thế giới và Viêt Nam: Thực trạng 2014 và triển vọng 2015” do Ngân hàng VPBank và Công ty chứng khoán VPBStổ chức ngày 4/11, nhiều diễn giả là các nhà kinh tế cho rằng, nền kinh tế Việt Nam đã có dấu hiệu phục hồi nhưng còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ.

Theo đánh giá của ông Sanjay Kalra, Đại diện thường trú Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) tại Việt Nam và Lào, hai năm qua, dù kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều bất ổn song đã có sự thay đổi khá tích cực, bền vững. Niềm tin của nhà đầu tư đã tăng lên. 

“Tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, nhưng rủi ro vẫn lớn. Nợ công của Việt Nam đang đáng lo, trong khi hiệu quả kinh doanh của khu vực doanh nghiệp nhà nước vẫn đang làm dấy lên những rủi ro tài khóa của Việt Nam. Khu vực ngân hàng cũng cần được tái cơ cấu, sáp nhập để làm sao có hệ thống ngân hàng đủ mạnh, nợ xấu được cải thiện. Cũng cần cải cách nền kinh tế để cải thiện năng suất, chất lượng”, đại diện IMF nhấn mạnh.

Nhận định về thực trạng kinh tế hiện nay và triển vọng trong năm tới, ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng giám đốc VPBank cho rằng: Trong hội thảo, các chuyên gia đã bày tỏ những ý kiến rất tích cực. Nền kinh tế Việt Nam không thể nào đứng bên ngoài xu hướng chung của nền kinh tế thế giới được. Tất nhiên trong khuôn khổ nền kinh tế Việt phải chú ý đến các yếu tố nội địa của mình. 

Theo ông Vinh, các yếu tố tích cực trong năm 2014 đã được thể hiện, đó là những thay đổi rất cơ bản về chính sách kinh tế, đặc biệt là đầu tư công. 2 yếu tố đó cùng với sự tăng trưởng của xuất khẩu nhờ các nền kinh tế trên thế giới có sự phục hồi đã giúp cho kinh tế Việt Nam có vẻ có sự phát triển nhanh hơn so với trước.

Còn theo ông Barry Weisblatt, Giám đốc Khối Phân tích VPBS, hầu hết các lĩnh vực chủ chốt của Việt Nam như: nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ… đều có triển vọng tăng trưởng, thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi, dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp đều tăng… Tuy nhiên, đại diện của VPBS cho rằng, Việt Nam đang ở trong giai đoạn “khó xử” khi nền kinh tế đứng trước hai lựa chọn và Chính phủ buộc phải đưa ra quyết định đuổi theo tăng trưởng hay duy trì sự ổn định.

Dù vậy, theo ông Nguyễn Đức Vinh, điểm yếu lớn nhất mà chúng ta vẫn lo ngại là sức cầu. Chúng ta mới đẩy mạnh được sức cầu về mặt đầu tư mà chưa đẩy mạnh được sức cầu về mặt tiêu dùng. Mặt tiêu dùng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó có hoạt động của hệ thống doanh nghiệp Việt Nam và thu nhập của người dân. Nhưng quan trọng hơn cả, theo ý kiến của chuyên gia Võ Trí Thành, thì đó là niềm tin của nhà đầu tư, của doanh nghiệp, của người dân vào hoạt động kinh doanh, sản xuất, tiêu dùng. Nếu người dân không có niềm tin vào tiêu dùng thì làm sao thúc đẩy sức cầu được? 

“Chúng ta được nghe rất nhiều trên các phương tiện truyền thông, trong các chính sách là làm sao tái cấu trúc nền kinh tế, tái cấu trúc các ngành, khu vực, ngân hàng, nợ xấu… Đó là những vấn đề cụ thể nhưng tôi cho rằng cái gốc của vấn đề là nhu cầu tiêu dùng của xã hội, là lòng tin của người dân. Nếu ta thúc đẩy và giải phóng được trí tuệ và nguồn lực trong người dân thì đây sẽ động lực thúc đẩy nền kinh tế trong thời gian tới”, ông Vinh nhấn mạnh.

Và theo ông Vinh, điểm đáng lo ngại nhất trong năm sau là những xung đột quốc tế, nó có thể gây ra sự trì hoãn của nền kinh tế thế giới và điều đó ảnh hưởng cực kỳ lớn đến Việt Nam. Thứ hai, có thể là sự thiếu ổn định nào đó về mặt xã hội của Việt Nam ảnh hưởng đến lòng tin, làm chậm lại quá trình đầu tư và tiêu dùng của người dân.

Vì thế, ông Vinh cho biết, kế hoạch năm 2015 của VPBank được xây dựng dựa trên cơ sở đánh giá dự kiến của nhà nước, đó là tăng trưởng GDP cao hơn 2014, nền kinh tế thế giới thuận lợi hơn khi khu vực EU, Mỹ, Trung Quốc, ASEAN khởi sắc … “Do đó chúng tôi cũng xây dựng kế hoạch dựa trên kịch bản cao hơn năm 2014”, ông Vinh cho hay.

Vậy nên, TS. Trần Đình Thiên,Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, sự phục hồi của nền kinh tế Việt Nam còn rất mong manh. “Nói tăng trưởng ở khu vực công nghiệp đã tốt hơn, nhưng ai là người đóng góp cho điều đó? Nói về tăng trưởng xuất khẩu cũng thế, lực lượng nào đóng góp nhiều nhất? Vẫn là khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Như vậy có nghĩa khu vực doanh nghiệp nội địa vẫn yếu. Và điều đó có nghĩa rằng, chúng ta cần tiếp tục có giải pháp để khu vực doanh nghiệp trong nước mạnh hơn”, ông Thiên phân tích.

Dẫu còn nhiều khó khăn và thách thức, nhưng theo TS.Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, giai đoạn trước mắt, Việt Nam vẫn nên chú trọng vào duy trì ổn định hơn là tăng trưởng nhanh. Bởi xét về dài hạn cho năm 2015, vị chuyên gia này tin tưởng, khả năng đạt mức tăng trưởng khoảng 5,8% như năm nay là không hề khó.

Dự báo về tăng trưởng GDP, báo cáo của Công ty Chứng khoán VPBS, tăng trưởng kế trong quý 3 cao hơn rất nhiều so với dự báo của nhiều người. Chúng tôi nhận định Chính phủ sẽ tiếp tục tăng chi tiêu trong năm nay, góp phần đáng kể tăng trưởng tiêu dùng cuối cùng. 

Theo như chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nếu năm nay, nước ta tăng thêm một triệu tấn dầu thô cùng 10,5 triệu tấn than khai thác và xuất khẩu, thì GDP năm 2014 có thể tăng đến 5,97%.

VPBS cho rằng, những động lực tăng trưởng chính vẫn là đầu tư công và xuất khẩu của khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Trong cả năm, ngành dịch vụ sẽ tiếp tục tăng trưởng cao hơn nông nghiệp và công nghiệp. Về công nghiệp, ngành khai khoáng, dầu khí, dệt may, lắp ráp điện thoại di động, ô tô- xe máy, chế biến thủy sản… sẽ tăng trưởng cao hơn các ngành nghề khác.