Nhà đất ế, giá vẫn cao do tiền đất phải trả đến hai lần?

Dự án bị đội vốn đầu tư, áp lực lãi vay lớn khiến nhà xây xong dù ế vẫn khó giảm giá sâu hơn. Ảnh: Trần Việt Đức

Ông Lê Hùng, tổng giám đốc công ty phát triển nhà Hoàng Anh (thuộc tập đoàn HAGL) cho rằng, trong các dự án mà HAGL có thể giảm giá có nguyên nhân do HAGL gần như làm từ A – Z tất cả các công đoạn trong quá trình xây dựng căn hộ. HAGL trong các dự án này chỉ phải bỏ tiền ra thuê dịch vụ một công đoạn duy nhất là giám sát dự án. Theo ông Hùng, nếu chỉ có tiền và đất rồi đi thuê nhà thầu, thiết kế, thi công… thì rất khó để giảm giá. Bởi những chi phí này chiếm tới 30%/tổng chi phí của một căn hộ.

Tuy nhiên, ông Hùng cũng nói rõ thêm: các dự án có thể giảm được giá bán còn do trước đây HAGL mua được những khu đất này với giá rẻ, chứ nếu cũng vướng vào thủ tục đền bù nhiêu khê kéo dài, tiền sử dụng đất cao thì khó có thể kéo giá xuống.

Nói về vai trò điều tiết của nhà nước, vị đại diện của HAGL cho rằng Nhà nước cũng có thể làm được những căn nhà thương mại có giá từ 6 – 8 triệu đồng/m2 nếu tập hợp được các doanh nghiệp trong ngành để cùng xây một dự án, thu về giá vốn để duy trì hoạt động.

Có kinh nghiệm nhiều năm trong việc xây dựng nhà giá thấp và trung bình, đại diện công ty cổ phần phát triển Nhà Thủ Đức cho rằng, chính thủ tục hành chính rườm rà và tiền sử dụng đất quá cao đã khiến doanh nghiệp không thể hạ giá bất động sản. Khi làm dự án, doanh nghiệp phải thoả thuận mua đất của dân theo giá thị trường và nộp thêm một lần tiền sử dụng đất nữa cũng theo giá thị trường, xem như doanh nghiệp phải mua đất hai lần. Mặt khác, tình trạng làm thủ tục một dự án mất đến ba năm đã khiến dự án đội vốn đầu tư, chịu áp lực về lãi vay nên khó bán giá thấp được.

Một chuyên gia kinh tế cho rằng, cần có cơ quan nghiên cứu điều tra xã hội học về nhu cầu nhà ở xã hội, từ đó đề ra chỉ tiêu, biện pháp thực hiện một cách khả thi và bền vững. Cơ quan này có thẩm quyền nhanh chóng bãi bỏ những thủ tục rườm rà để thủ tục đầu tư chỉ mất từ sáu tháng đến một năm.

Cũng theo chuyên gia này, để có thể xây dựng được một căn hộ bán với giá thấp, Nhà nước có thể tự đứng ra làm chủ đầu tư hoặc giao đất sạch cho doanh nghiệp thông qua đấu thầu để chọn doanh nghiệp nào có giá tốt nhất. Để tránh việc xuất hiện những khu ổ chuột trong tương lai, Nhà nước nên quy hoạch khu nhà thu nhập thấp đồng bộ thành một vùng riêng, thay vì xen lẫn với chung cư thương mại như hiện nay.