Cập nhật nhiều con số đến ngày 8/6/2012, báo cáo tình hình quản lý, sử dụng đất năm 2011 và những tháng đầu năm 2012 trên phạm vi cả nước của Chính phủ vừa được gửi đến Quốc hội cho thấy không ít bất cập, sai phạm trong lĩnh vực này.

Theo đánh giá của Chính phủ, mức giá đất ở tại các đô thị lớn vẫn thấp hơn nhiều, chỉ bằng khoảng 30 - 60% so với mức giá đất ở tương ứng về vị trí trên thị trường. Việc áp dụng một mức giá quá rộng với biên độ chênh lệch giữa giá cao nhất và giá thấp nhất quá lớn dễ dẫn đến tình trạng tùy tiện khi áp giá đất trong những trường hợp cụ thể.

“Mức giá đất ở trong khung giá đất do Chính phủ quy định lạc hậu so với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường, nhưng chưa được điều chỉnh cho phù hợp”, báo cáo nêu rõ.

Ở bức tranh chung, báo cáo cho biết, có 6/12 đô thị loại 2 giữ nguyên giá đất ở như năm 2011; 2/12 đô thị điều chỉnh tăng và 4/12 đô thị điều chỉnh giảm. Còn giá đất tại 10 đô thị loại 1 cơ bản được giữ nguyên so với năm 2011. Đô thị loại đặc biệt (Hà Nội và Tp.HCM) vẫn giữ nguyên mức giá đất ở tối đa 81 triệu đồng/m2 như năm 2011. Phần lớn các tỉnh quy định giá đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp bằng khoảng 55% - 80% mức giá đất ở.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong xây dựng bảng giá đất được chỉ ra là năng lực và thời gian đầu tư cho hoạt động này rất hạn chế. Mới chỉ có 6/63 địa phương thuê tổ chức tư vấn giá đất làm dịch vụ xây dựng bảng giá đất.

Cũng tại báo cáo, kết quả triển khai kiểm tra và xử lý đất của các tổ chức vi phạm được thể hiện qua nhiều con số khá lớn. Cụ thể, có 5.828 tổ chức vi phạm với diện tích 73.992,96 ha, trong đó: đã xử lý 3.670/5.828 tổ chức (đạt 61,84%) với diện tích đất 14.323,20 ha/73.992,96 ha (đạt 19,33%).

Trong đó, đã thu hồi đất của 792 tổ chức với diện tích 12.550,40 ha. Xử lý bằng các hình thức yêu cầu đưa đất vào sử dụng, cho phép chuyển mục đích, điều chỉnh xây dựng, xử lý trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... đối với 1.135 tổ chức với diện tích 1.353,99 ha. Lập hồ sơ để thu hồi đất của 163 tổ chức với diện tích 1.501,91 ha. Thu nộp vào ngân sách nhà nước trên 96 tỷ đồng.

Báo cáo cũng cho biết, năm 2011 Thủ tướng đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm tra tình hình quản lý, sử dụng đất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu đô thị, khu dân cư tập trung tại 5 tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Phú Thọ (đã tập trung kiểm tra 316 khu với diện tích 20 nghìn ha). Tuy nhiên, đã không có các con số cụ thể về kết quả được thể hiện.

Một trong các giải pháp được Chính phủ xác định sẽ tập trung chỉ đạo trong 6 tháng cuối năm nay là thực hiện việc thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm việc chấp hành pháp luật đất đai trong công tác giao đất, cho thuê đất tại các khu công nghiệp và cụm công nghiệp kể từ ngày Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực. Tiếp tục xử lý vi phạm đất của các tổ chức được nhà nước giao và cho thuê, tăng cường chỉ đạo các địa phương giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo về đất đai; giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại tồn đọng, phức tạp, kéo dài; giảm thiểu các vụ việc khiếu nại mới phát sinh.