Thủ tướng: 'Việt Nam tính GDP không giống ai'

Chủ trì Hội nghị toàn quốc ngành Kế hoạch và Đầu tư tổ chức tại Đà Nẵng ngày 7/8 tại Đà Nẵng, phần phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng được nhiều người chờ đợi khi kế hoạch 5 năm (2016-2020) được khởi động xây dựng tại đây được xem như một "cuộc cách mạng" trong phát triển kinh tế - xã hội. Trước đó ít ngày, đích thân người đứng đầu Chính phủ đã chỉ đạo khởi động quá trình nêu trên.

Trong gần một giờ đồng hồ phát biểu, Thủ tướng đã đưa ra nhiều ý tưởng quyết liệt về đầu tư công trung hạn, triển khai cách tính mới GDP tổng sản phẩm sát thực, phù hợp hơn ở các tỉnh thành; quán triệt triển khai thực hiện Luật Đầu tư công và Luật Đấu thầu… 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chủ trị Hội nghị toàn quốc ngành Kế hoạch - đầu tư ngày 7/8. Ảnh: Nguyễn Đông

Được xem là bước đi then chốt trong việc đưa Việt Nam thoát khỏi ngưỡng thu nhập trung bình, Thủ tướng chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch 5 năm lần này cần căn cứ kết quả thực hiện thời gian qua. Kết quả này phải được đánh giá khách quan, toàn diện cả thành tựu và những hạn chế, không tô hồng nhưng đánh giá đúng, không chủ quan, tự mãn. Đồng thời, người làm chính sách cần nghiêm túc nhìn nhận những mặt hạn chế, yếu kém, tìm nguyên nhân và rút ra các bài học kinh nghiệm trong điều hành quản lý.

Chặng đường 5 năm đi được 2/3 thời gian nên nếu không nỗ lực, quyết liệt, đồng bộ thì khó đạt mục tiêu kế hoạch đề ra. Kế hoạch tăng trưởng GDP 5,8% năm 2014 sẽ khó đạt được. Chính phủ có 3 kịch bản. Kịch bản "lình sình" đạt 5,25% thấp hơn 2013; "nỗ lực trung bình" đạt 5,5%; còn kịch bản "quyết liệt" thì có thể đạt 5,8% mục tiêu đề ra. Nếu năm 2014không đạt mục tiêu GDP thì những năm tới sẽ bị ảnh hưởng.

"Đến lúc chúng ta phải cùng nhau bàn về cách tính GDP của Việt Nam. Quá trình chuyển đổi từ kế hoạch tập trung bao cấp sang kinh tế thị trường, chúng ta kế thừa cách tính theo Liên Xô trước đây và kéo dài cho đến hôm nay thì không thích hợp nữa rồi. Bây giờ nói rất thật, cách tính GDP của các tỉnh thành hiện nay là không xác thực, không đúng thực tế, và so với quốc tế thì không giống ai cả. Đây là một sự thực, chúng ta không thể kéo dài trong khi đã đổi mới và hội nhập. ", Thủ tướng nói.

Khẳng định kết quả tăng trưởng chung của cả nước là chính xác và đã được các tổ chức quốc tế thừa nhận, nhưng người đứng đầu Chính phủ cho rằng việc tính toán tại các tỉnh, thành phố chưa xác thực. Tuy nhiên, đây vẫn là trách nhiệm của Chính phủ. "Đã đến lúc Việt Nam phải tính lại chỉ số này cho xác thực hơn và phù hợp với thông lệ quốc tế. Bây giờ tính lại là thấp hết, nhưng chúng ta nên nhìn cho đúng sực thật. Tỉnh nào tôi đi làm việc đều từ 9 đến 14%, trong khi cả nước chỉ 5,8%. Chúng ta nên chấp nhận để tính lại một cách khoa học, chính xác", Thủ tướng nhấn mạnh. 

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh như đã có hướng "giải" bài toán của Thủ tướng khi đã sớm phát biểu rằng Hội nghị lần này sẽ công bố, hướng dẫn cho các địa phương về cách tính GDP mới. "Bắt đầu từ năm 2015, Tổng cục thống kê sẽ tính và công bố để có sự thống nhất về con số GDP giữa địa phương và Trung ương", Bộ trưởng nói và thông tin trong năm nay Việt Nam có thể đạt được thỏa thuận tham gia đối tác xuyên thái Bình Dương TPP. Đây là cơ hội, thách thức mà Việt Nam phải vượt qua. 

Đông đảo đại biểu tham gia Hội nghị. Ảnh: Nguyễn Đông

Là người đứng đầu ngành công nghệ, phần phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Quân cũng gây chú ý, bởi khoa học được xem là yếu tố quyết định thành công của giai đoạn phát triển kinh tế tiếp theo. Ông nói, khi bắt tay vào làm kế hoạch mà thế giới đã đi trước thì Việt Nam đang vấp phải rào cản lớn nhất là tư duy của những người làm công tác này, cần phải thay đổi theo tư duy thị trường.

Cũng theo Bộ trưởng Quân, cần phải thống nhất rằng, những người có quyền thì không thể phê duyệt dự án nếu như chưa có nguồn. Trong quá khứ, Việt Nam đã phê duyệt rất nhiều dự án sau đó mới đi chạy nguồn. Chính điều này tạo lên bất cập là số lượng dự án phê duyệt rất dàn trải, nhưng nguồn lực cho dự án không đảm bảo, nhiều dự án đang bị dở dang, dù là những dự án rất là trọng điểm.

Nhận định hiện nay Việt Nam đang có 3 áp lực, về đầu tư trong đó có nợ công, về chi sự nghiệp - chi cho con người, và áp lực về trả nợ, Bộ trưởng Quân đưa ra giải pháp phải cân đối giữa đầu tư phát triển với dự phòng và chi sự nghiệp, đẩy mạnh điều này phải giảm chi sự nghiệp hay chi thường xuyên vì hiện tại Bộ máy của hành chính đang rất cồng kềnh, số lượng người hưởng lương quá lớn, khó cải cách tiền lương vì không có nguồn.

Chủ tịch UBND TP.HCM, ông Lê Hoàng Quân cho rằng những dự báo theo Chỉ thị của Thủ tướng là phù hợp với tình hình thực tiễn của đất nước. Tuy nhiên chưa lường hết những diễn biến ở Biển đông và tình hình biên giới… Do đó, trong kế hoạch 5 năm phải làm thế nào để không lệ thuộc vào một thị trường mà cần khai thác nhiều thị trường mới. "Tăng trưởng kinh tế mà không kiềm chế được lạm phát thì cũng không ổn", ông Quân nói.

Đồng quan điểm lo ngại về diễn biến khó lường ở biển Đông, chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo kiến nghị, trong quá trình triển khai kế hoạch đầu tư trung hạn cần cụ thể những nguồn lực để triển khai, thống nhất phương thức để huy động nguồn lực bên ngoài; tập trung phát triển công nghệ cao... "Cơ chế chính sách đất đai phải thống nhất, minh bạch để huy động nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế, xã hội, xác định giá cho thuê đất khi doanh nghiệp vào đầu tư vì hiện nay còn cao, chưa hấp dẫn với nhà đầu tư", ông Thảo nói.

Trong khi đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Phước Thanh kiến nghị Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan sớm cải cách thể chế để tạo thuận lợi cho nhà đầu tư. Việt Nam cũng cần tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao - một vấn đề đang được các nhà đầu tư quan tâm, thêm vào đó là đầu tư hạ tầng giao thông, tạo sự liên kết giữa vùng trong phát triển kinh tế.

Nguyễn Đông